)
Na meer dan twintig jaar ervaring als regisseur en theatermaker voelt David Vermeulen dat hij toe is aan een nieuwe uitdaging. Hij wil de zorg in. Talloze brieven verder en geen enkele uitnodiging om op gesprek te komen, plaatst hij een oproep op LinkedIn. Tot zijn verbazing reageert ene Hyacinthe van Bussel, algemeen directeur van de Rooyse Wissel. Zij nodigt hem uit om kennis te komen maken met de forensische zorg. Een onverwacht aanbod dat David leidt naar een nieuwe carrière. Vier jaar later is David officieel geslaagd als social worker.
Het begin van begrip
‘Ik had helemaal geen beeld van wat een sociotherapeut doet’, bekent David. ‘Ik wist dat het iets met zorg te maken had, maar wat?’ Na het kennismakingsgesprek neemt Hyacinthe hem mee naar de afdeling. En daar springt de vonk direct over. ‘De energie en de samenwerking die ik zag tussen de medewerkers en de mannen die er verblijven. Die hun gezamenlijk leven delen’, vertelt David. ‘Hoe zij omgaan met moeilijkheden en zich aanpassen aan de omstandigheden. Je moet iets zien van de problematiek van de mannen om te kunnen aanvoelen of dat iets voor je is of niet. Dit bracht me op het idee dat dit vak misschien ook iets voor mij zou zijn.’
Akte 2: de zorg in
Het is het begin van een lange reis waarbij David onder de hoede van de HAN Hogeschool Nijmegen in opleiding gaat voor social work terwijl hij tegelijkertijd werkt op een behandelafdeling in de tbs-kliniek van de Rooyse Wissel. Vooral de eerste drie maanden zijn pittig, als school nog niet begonnen is en David wel al aan het werk is. ‘Wat gebeurt er hier?’, vraagt David zich meermaals af. ‘Er kwam zoveel op me af wat ik niet kon benoemen, simpelweg omdat alles nieuw was. Ik had de ervaring niet, kende de terminologie niet. Hoorde ontzettend veel afkortingen en leerde de taal van de sociotherapie.’
Pas als de modules van de HAN starten, online door de Corona-uitbraak, beginnen er dingen te landen. David geniet van het studeren. Hij heeft veel behoefte aan het leren van nieuwe dingen en hij dompelt zich onder in modules als psychopathologie. En iedere keer als hij wat leest, heeft hij een aha-erlebnis en kan hij beter plaatsen wat hij in de praktijk bij de Rooyse Wissel heeft gezien. Vier jaar vliegen voorbij.
‘In het begin twijfelde ik aan alles wat ik deed, aan al mijn interventies. Kan dit wel wat ik doe? Mag dit wel? Daar was ik heel terughoudend mee. Langzaam merk ik: hoe meer ik vertrouw op mijn eigen inbreng, hoe beter het gaat.’ – David, sociotherapeut
De leercurve naar vertrouwen
‘In het begin twijfelde ik aan alles wat ik deed, aan al mijn interventies’, vertelt David. ‘Kan dit wel wat ik doe? Mag dit wel? Daar was ik heel terughoudend mee. Langzaam merk ik: hoe meer ik vertrouw op mijn eigen inbreng, hoe beter het gaat.’ Naast zijn studie brengt David zijn ervaring als regisseur mee. ‘Situatieoverzicht neem ik bijvoorbeeld mee in gesprekken, conflicten en situaties op de afdeling’, legt David uit. ‘Steeds vaker durf ik daarop te vertrouwen. Om vanuit die positie ook contact te maken met de patiënten. En dat contact is de basis voor je überhaupt iets kunt bereiken met een patiënt.’
De kracht van leeftijdsdiversiteit
Zijn vijftig jaar levenservaring op de teller brengen ook verschillen mee op de afdeling. David ziet dat de jonge, energieke mensen rondrennen en resoluut zijn. En daar heeft hij diep respect voor. Een schril contrast met hemzelf. ‘Vanuit mijn rust vlieg ik er heel anders in’, vertelt hij. ‘Soms fungeer ik als een soort ouder voor onze patiënten. Maar we hebben ook patiënten van in de vijftig. Zij vinden het lastiger om iets aan te nemen van jonge medewerkers. Jonge medewerkers moeten ondanks hun studie en wijsheid toch geaccepteerd worden. Nu patiënten mij niet meer zien als theaterregisseur maar gewoon als oude man, komt dat vertrouwen er veel makkelijker. Hoef ik er weinig voor te doen. We moeten ons allemaal ook blijven beseffen dat je meeneemt wie je bent naar je werk.’
Wie moet je zijn?
En dat werk doet David met heel veel plezier. ‘Het hoogtepunt van mijn werk is als ik zie dat de kwartjes beginnen te vallen bij onze patiënten’, vertelt David. ‘Dat moment is geweldig om te ervaren. Dat moment waarop ik mensen kan laten inzien dat de enige manier om hun leven te veranderen is door zichzelf te veranderen. Ik geloof dat als je zelf verandert, dit ook effect heeft op de mensen om je heen en op de energie die je ontvangt van anderen.’
Het dilemma van verandering
‘Zou ik anderen aanraden om een soortgelijke switch te maken? Dat is een lastige vraag’, zegt David. ‘Het heeft mij enorm veel opgeleverd, maar het is niet voor iedereen weggelegd. Je moet bereid zijn om wisselende diensten te draaien, inclusief weekend- en avonddiensten, en je thuissituatie moet dat toelaten. Het is belangrijk om goed na te denken of je geschikt bent voor deze verandering en wat het je kan opleveren. Het werkt alleen als je er volledig voor gaat en er echt de voordelen van kunt zien.’
David heeft zichzelf vijf jaar gegeven om sociotherapeut te worden. ‘Ik hoefde niet meteen alles te kunnen of te snappen’, vertelt hij. ‘Maar ik kan wel zeggen dat ik na de studie met verve durf te zeggen: ik ben sociotherapeut.’
Dit artikel verscheen eerder in Samen Scherp, Jaarmagazine Rooyse Wissel 2023.
)
)